Trong y học cổ truyền đại hoàng là vị thuốc được sử dụng rộng rãi chữa các bệnh chủ trị cho con người như thanh nhiệt tả hỏa, hoạt huyết, điều hòa khí huyết….
Vị thuốc đại hoàng
Đại hoàng được lấy từ thân, rễ phơi hoặc sấy khô của cây đại hoàng như chương diệp đại hoàng, dược dụng đại hoàng, đường cổ đặc đại hoàng. Đây là vị thuốc đông y cực quý được coi như “lão tướng quân” chữa bệnh cho con người với các tác dụng như thông tiện, công tích đạo trệ, hoạt huyết, điều hòa khí huyết, huyết trục ứ… quy kinh vào tâm, kỳ, can, tâm.
Tác dụng dược lý của đại hoàng
Đại hoàng thuộc nhóm thuốc tả hạ nhuận hạ có công dụng tả hạ được sử dụng cho bệnh nhân bị kết đại tiện táo bón hoặc bị đau bụng cấp do đại tiện táo. Pha nước sôi với đại hoàng để uống hoặc nước sắc được dùng để thụt đại tràng vô cùng hiệu quả.
Theo các nghiên cứu thực tế đại hoàng được sử dụng để thải độc cơ thể thông qua đường đại tiện. Các chất độc tồn đọng sẽ được đào thải thải ra ngoài giúp cho cơ thể khỏe mạnh, thân thể nhẹ nhàng, làn da đẹp mịn màng, kéo dài tuổi thọ.
Đại hoàng giúp chống viêm, kháng khuẩn: Theo các nghiên cứu của y học hiện đại cho biết đại hoàng giúp ức chế các loại vi khuẩn có hại ở các mức độ khác nhau được dùng lâm sàng cho trường hợp bị tà khí do viêm, nhiệt độc gây ra các chứng như đau mắt, đau họng, miệng sinh nhọt, mụn sưng tây ngoài ra…
Đại hoàng bảo vệ gan, lợi mật: Để bảo vệ gan dùng đại hoàng kết hợp với các vị thuốc như nhân trần, uất kim, chi tử, sài hồ, mộc hương, chỉ thực có công dụng tiết thấp nhiệt điều trị hoàng đản do viêm gan, viêm túi mật, sỏi mật, các bệnh về gan…
Đại hoàng giúp cầm máu: Đối với các bệnh nhân bị hỏa nhiệt thượng nghịch, bức huyết vọng hành dẫn đến tình trạng nôn ra máu, chảy máu mũi, dùng đại hoàng để tán thành bột giúp cầm máu nhanh không để lại tác dụng phụ. Đại hoàng sao cháy thành than sẽ có tác dụng tốt nhất.
Bên cạnh đó dùng đại hoàng khứ huyết ứ do va đập, chấn thương, bế kinh có thể kết hợp vơi các vị thuốc hoạt huyết ứ khác. Đồng thời đại hoàng có công dụng chống lão hóa, ngừa ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, giúp chống tăng sinh tế bào tiểu cầu thận, giảm mỡ máu cho con người… Đại hoàng được sử dụng rộng rãi để chữa các chứng táo bón, dương hư, âm hư, huyết hư, thực tích khí trệ….
Đặc biệt bệnh nhân bị đái tháo đường biến chứng võng mạc ở giai đoạn sớm có thể dùng bài thuốc sau: Thiên hoa phấn 15g, cát căn, hoài sơn mỗi vị 20g; ngọc trúc, sinh địa, bạch thược, sơn thù du, kiều mạch diệp, đan sâm mỗi vị 15g; đại hoàng sao 6g… để chữa bệnh khi bệnh nhân có các biểu hiện như hay đói, lưỡi đỏ thẫm, ít rêu, người gầy, khát nước, uống nhiều, mạch tế sach, vi mao mạch bị phình, có huyết chấm rải rác, võng mạc phù nhẹ… nên áp dụng bài thuốc này.
Thận trọng khi sử dụng đại hoàng
Đại hoàng được coi là bài thuốc quý nhưng có các tác dụng phụ nếu như dùng quá liều: buồn nôn, nôn, đau đầu, chướng bụng, đi phân lỏng… khi ngưng thuốc các triệu chứng này cũng giảm dần. Trong đại hoàng có chứa các chất như anthraquinone có thể gây hiện tượng táo bón thứ phát nếu dùng liên tục trong thời gian dài.
Những bệnh nhân bị tỳ vị hư nhược nên thận trọng khi dùng đại hoàng bởi tính hàn dễ tổn thương vị phát. Đặc biệt phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú nên thận trọng khi sử dụng.
Nguồn: Sieuthithuocviet.edu.vn
