Chứng phế thận âm hư thường gặp ở người mắc các bệnh suyễn chứng, hư lao, khái thấu, thất âm, tiêu khát. Vậy chứng phế thận âm hư điều trị như thế nào?
Chứng phế thận âm hư chỉ phế âm khuy tổn, bệnh lâu ngày ảnh hưởng đến thận, từ đó dẫn đến phế lạc bị tổn hại, chứng âm suy, tân dịch của hai tạng phế thận bất túc, dẫn đến thủy suy hỏa vượng, bệnh phần nhiều do tà nhiệt vướng vất ở phế hoặc do buồn thương quá độ hoặc do phòng lao quá độ mà gây nên.
Dưới đây là một số bài thuốc điều trị chứng phế thận âm hư:
Trị chứng phế thận âm hư do phế thận âm hư sinh hen suyễn
Triệu chứng: Bệnh nhân suyễn gấp, hễ lao động thì bệnh tăng, tinh thần mệt mỏi.
Nguyên nhân: Do khái suyễn kéo dài lâu ngày, bệnh ở phế ảnh hưởng đến thận. Phế kim không sinh thận thủy (bệnh mẹ liên lụy đến con) dẫn đến phế thận âm cùng hư.
Phép trị: Bổ phế chế thủy.
Dùng bài Sinh mạch tán phối hợp với bài Thất vị đô khí hoàn
Bài Sinh mạch tán gồm: nhân sâm 20g, mạch môn 12g, ngũ vị tử 12g.
Bài Thất vị đô khí hoàn gồm: sơn thù 8g, thục địa 12g, hoài sơn 12g, phục linh 12g, đan bì 8g, ngũ vị tử 6g, trạch tả 12g.
Ngày 1 thang sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn. Tùy chứng trạng của bệnh nhân mà gia giảm và dùng liều lượng cho thích hợp.
Trị chứng phế thận âm hư do phế thận âm hư sinh chứng khái thấu
Triệu chứng: Bệnh nhân khái thấu ít đờm hoặc trong đờm có lẫn máu ngũ tâm phiền nhiệt, tai ù, miệng ráo, họng khô, choáng váng, cơ thể gầy còm, lưỡi đỏ ít rêu, mạch tế sác, bệnh thường nặng về đêm.
Nguyên nhân: Do nhiệt tà làm tổn thương phế, phế lạc bị tổn hại, dần dà lan tỏa tới thận mà biến thành chứng phế thận âm hư.
Phép trị: Tư dưỡng thận âm, nhuận phế chỉ khái.
Bài thuốc: Nguyệt hoa hoàn: mạch môn 40g, thiên môn 40g, sinh địa 40gcúc hoa 80g, lãi can 20g, , a giao 40g, bách bộ 40g, phục linh 20g, sa sâm 40g, tam thất 20g, hoài sơn 40g, tang diệp 80g. Tán bột mịn làm viên hoàn mật, mỗi viên 5g ngày uống 3 lần mỗi lần uống 2 viên với nước đun sôi để ấm. Ngày uống 1 thang sắc uống 3 lần trong ngày. Nếu làm thuốc sắc thì tùy chứng trạng của bệnh nhân mà dùng liều lượng và gia giảm cho thích hợp.
Trị chứng phế thận âm hư do hư lao xuất hiện chứng phế thận âm hư
Triệu chứng: Bệnh nhân thường có chứng mỏi lưng, triều nhiệt váng đầu, vãng lai, ù tai, ho khan, họng ráo, khạc ra huyết, lưỡi sáng, ít tân dịch, mạch tế sác.
Nguyên nhân: Do ốm lâu ngày dẫn đến hư lao, làm tổn thương đến phần âm của phế và thận.
Điều trị: Dưỡng âm nhuận phế, tư thận ích tinh.
Bài thuốc: Chững âm lý lao thang phối hợp với bài Bổ nguyên tiễn.
Bài Đại bổ nguyên tiễn gồm: hoài sơn 8g, sơn thù nhục 4g, thục địa 20g, đỗ trọng 12g, đương quy 8g, cẩu kỷ tử 8g. Tùy triệu chứng của bệnh nhân mà gia giảm.
Bài Chững âm lý lao thang gồm: đương quy 8g, đan bì 8g, cam thảo 4g, mạch môn 8g, liên tử 12g, quất bì 8g, bạch thược 6g, ý dĩ 12g, ngũ vị tử 6g, nhân sâm 12g, sinh địa 12g, đại táo 3 quả. Ngày 1 thang sắc uống 3 lần, uống trước khi ăn.
Trị chứng phế thận âm hư do phế thận âm hư sinh chứng thất âm
Triệu chứng: Bệnh nhân thường họng ráo, khàn tiếng, ho khan ít đờm, lòng bàn tay lòng bàn chân nóng, hư phiền ngủ kém, lưng đùi yếu, lưỡi đỏ mạch tế sác.
Nguyên nhân do táo hỏa làm tổn thương âm, tân dịch bị hun đốt, nếu bệnh lâu ngày thì phế thận đều suy, sự thanh túc của phế kim yếu đi, thận âm không đủ thủy để dâng lên làm khàn tiếng hoặc tiếng nói bị biến dạng.
Điều trị: Dưỡng âm nhuận phế, hóa đờm.
Bài thuốc: Bách hợp cố kim thang: mạch môn 12g, sinh địa 16g, đương quy 12g, huyền sâm 12g, thục địa 24g, bối mẫu 8g, bách hợp 20g, cát cánh 8g, bạch thược 12g, cam thảo 4g. Tùy chứng trạng của bệnh nhân có thể gia giảm và dùng liều lượng cho thích hợp. Ngày một thang, sắc uống 3 lần.
Trị chứng phế thận âm hư do phế thận âm hư sinh bệnh tiêu khát
Triệu chứng: Bệnh nhân tiểu tiện nhiều lần trong ngày mà sinh ra chứng tiêu khát.
Nguyên nhân: Do buông thả tình dục, tinh khí suy tổn, hoặc do táo nhiệt phạm phế, thận âm bị tổn hao, dẫn đến phế thận âm hư, sự nhiếp nạp của thận không bền, mất tác dụng co thắt, thủy dịch dồn thẳng xuống, phế mất chức năng trị tiết mà sinh bệnh.
Phép trị: Nhuận phế tư thận, sinh tân trừ khát.
Bài thuốc: Nhị đông thang phối hợp với bài Lục vị địa hoàng hoàn gia giảm: nhân sâm 4g, mạch môn 12g, thiên môn 8g, thiên hoa phấn 12g, hoàng cầm 8g, cam thảo 2g, tri mẫu 8g, hà diệp 8g. Tùy chứng trạng của bệnh nhân mà gia giảm và dùng liều lượng cho thích hợp. Ngày 1 thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn.
Nguồn: sieuthithuocviet.edu.vn
