Viêm phổi hiện là một trong những bệnh lý nặng thường gặp nhất ở trẻ, đồng thời là nguyên nhân dẫn đến tử vong ở trẻ ở mức báo động. Vì vậy viêm phổi nên được nghĩ đến đầu tiên khi chẩn đoán phân biệt.
Viêm phổi ở trẻ nhỏ: cách phát hiện và điều trị
Viêm phổi do vi trùng, virus hoặc ký sinh trùng gây ra. Chúng ta thường không thể xác định tác nhân đặc hiệu của viêm phổi khi dựa vào biểu hiện lâm sàng hoặc X-quang phổi.
GV Lâm Nhung – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ tại mục tin y dược như sau: Viêm phổi được phân loại thành nặng hoặc không nặng dựa vào biểu hiện lâm sàng và điều trị dựa vào phân loại. Hầu hết các trường hợp viêm phổi hoặc viêm phổi nặng nên được dùng kháng sinh. Viêm phổi nặng có thể cần thêm điều trị hỗ trợ như thở oxy, nhập viện.
Dấu hiệu nhận biết viêm phổi
Viêm phổi có thể ngay từ đầu hoặc là biến chứng sau nhiễm khuẩn đường hô hấp trên các biểu hiện ho và khó thở gần như luôn có, ngoài ra có thêm các biểu hiện khác như:
- Thở nhanh: với trẻ dưới 1 tuổi thở >50 nhịp/phút, trẻ từ 1-5 tuổi thở > 40 nhịp/ phút.
- Dấu hiệu rút lõm thành dưới lồng ngực.
- Thăm khám bằng ống nghe có thể nghe thấy tiếng ral phổi hoặc tiếng cọ màng phổi.
Với viêm phổi thông thường trẻ có thể được điều trị ngoại trú tại nhà và tái khám sau vài ngày hoặc sớm hơn khi trẻ bệnh nặng hơn hoặc không thể ăn, bú. Việc chăm sóc cần chú ý cho trẻ uống đủ dịch nhu cầu như bình thường, tăng cường sữa mẹ, nước hoa quả nếu có sốt. Nên chia thành từng cữ nhỏ trẻ sẽ dễ uống hơn và hạn chế nôn ói hơn.
Dấu hiệu nhận biết viêm phổi
Viêm phổi nếu không được điều trị phù hợp có thể tiến triển thành các biến chứng như: Nhiễm trùng huyết, tràn dịch màng phổi, tràn mủ màng phổi, apxe phổi. Trong đó nhiễm trùng huyết là biến chứng thường gặp nhất của viêm phổi và xảy ra khi vi khuẩn gây viêm phổi đi vào màu. Sự lan tràn của vi khuẩn khắp hệ tuần hoàn có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng hoặc gieo rắc nhiễm trùng thứ phát như: Viêm màng não, viêm phúc mạc, viêm nội tâm mạc đặc biệt trên những bệnh nhân có sẵn bệnh van tim hoặc viêm khớp.
Viêm phổi nặng
Viêm phổi nặng là tình trạng viêm phổi nghiêm trọng với triệu chứng ho, khó thở kết hợp với ít nhất một trong các tiêu chuẩn sau:
- Tím trung ương, nồng độ bão hòa oxy trong máu ngoại vị SpO2 < 90%.
- Tình trạng suy hô hấp nặng: Thở rên, rút lõm lồng ngực rất nặng.
- Dấu hiệu toàn thân nguy hiểm: Trẻ không thể bú hoặc uống, li bì khó đánh thức, co giật…
Với viêm phổi nặng trẻ cần được nhập viện điều trị và theo dõi tích cực. Các biện pháp điều trị thường áp dụng trên trẻ viêm phổi nặng nhập viện kể đến như:
Viêm phổi nặng
Cho trẻ thở oxy khi có khó thở, tím tái, nồng độ oxy SpO2 < 90%. Với trẻ nhũ nhi thường áp dụng thở oxy gọng mũi, catheter mũi hoặc catheter mũi hầu. Cung cấp với liều lượng theo chỉ định để đảm bảo cho trẻ có đủ oxy trong máu. Nếu trẻ đáp ứng kém với thở oxy, biện pháp đặt nội khí quản, thở máy có thể được áp dụng để đảm bảo duy trì SpO2 > 90%. Với trẻ có thở oxy cần kiểm tra mỗi 3h để đảm bảo hệ thống không bị tắc đờm, đúng vị trí và hệ thống đảm bảo kín.
Kháng sinh cho trẻ có thể điều trị theo kinh nghiệm hoặc chính xác nhất là dựa vào kháng sinh đồ. Kháng sinh được chỉ định dùng đường uống, tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch giúp khống chế tình trạng nhiễm khuẩn phổi của trẻ cũng như dự phòng biến chứng bội nhiễm.
Các biện pháp điều trị triệu chứng khác như: Hút đờm nhớ khi trẻ có nhiều đờm nhày mũi họng và trẻ không thể tự làm sạch được, nếu trẻ có sốt cần hạ sốt cho trẻ bằng chườm ấm hoặc thực hiện y lệnh paracetamol, nếu có khò khè thuốc giãn phế quản và chống viêm có thể được chỉ định, đảm bảo trẻ có đủ dịch theo nhu nhu cầu bằng cách: cho trẻ bú mẹ hoặc uống bằng đường miệng, nếu trẻ không uống được cần đặt sonde hoặc truyền dịch. Khuyến khích trẻ ăn để tăng cường đề kháng.
Nguồn: sieuthithuocviet.edu.vn
