Can khương trong đông y là tên gọi khác của gừng khô với vị cay, nóng, được sử dụng để ôn trung, tán hàn, hóa đàm, hồi dương cứu nghịch.
Trong các vị thuốc đông Y gừng có các tên gọi khác nhau như Sinh khương( gừng tươi), Can khương (gừng khô) được áp dụng điều trị các bệnh khác nhau.
Công dụng chữa bệnh của can khương
Can khương (gừng khô) có công dụng chủ trị tỳ vị, giải trừ hàn tà ở trong bụng, dạ dày đầy, lạnh, đau. Còn sinh khương được dùng để chữa cảm mạo phong hàn.
Can khương vốn có vị cay, nóng, giúp bổ tỳ dương, tán hàn là bài thuốc trừ hàn vô cùng hiệu quả. Được sử dụng cho bệnh nhân tỳ vi hư hàn gây nên chứng lạnh đau ở bụng, sinh thổ tả các chứng. Cac bài thuốc như “Bổ khuyết trừu hậu phương” bài trị tốt tâm thống, kết hợp cùng can khương tán mạt, uống với rượu ấm.
Hoặc bài thuốc “Thiên kim phương” trị trứng hàn thủy tả. Lấy g can khương nghiền mạt, uống với nước cơm hoặc dùng chung với cam thảo,bạch truật, nhân sâm…
Can khương giúp điều trị các chứng dương suy quyết nghịch
Can khương là vị thuốc đông y có công dụng hồi dương cứu nghịch, chữa chứng dương suy quyết nghịch. Sử dụng bài thuốc như “Thương hàn luận” cùng bài thống mạch tứ nghịch thang (trích cam thảo, phụ tử, can khương) điều trị các bệnh ở kinh thiếu âm, thanh cốc, hạ lỵ,trong lạnh, ngoài nóng, chân tay quyết lãnh, mạch nhẹ, không sợ lạnh, người bệnh sắc mặt đỏ.
Bài thuốc đông y ôn trung bổ tỳ thanh bao gồm các vị thuốc như: nhân sâm, bán hạ, chế phụ tử, hoàng kỳ, bạch truật, can khương, trần bì, phục linh, sa nhân, nhục quế, sao bạch thược, trích cam thảo, đinh hương). Bài thuốc này giuso trị bệnh mạn tỳ phong thổ tả , trán đổ mồ hôi, ngủ mê man, chân tay lạnh, lưỡi ngắn, câm, thổ ra nhiều nước…
Can khương trị các chứng hàn, ăn uống lạnh sinh ho.
Can khương có công dụng bổ tỳ dương, hòa đàm, trục ẩm được sử dụng để tỳ dương không được mạch lại bị hàn khí lãnh sinh ho. Bài thuốc ôn trung hòa đàm hoàn gồm các vị thuốc đông y cần thiết như: Thanh bì sao, trần bì, sao can khương, cao lương khương giúp điều trị các chứng bệnh thủy ngưng, đàm trệ, đầy bụng, đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, kém ăn, ho, nôn mửa, khí đoản…
Can khương chữa các bệnh về đường ruột
Can khương giúp điều trị bệnh hạ ly ở ruột như hàn lỵ lâu ngày. Bởi vậy cần dùng thuốc nóng để chữa hoặc phối hợp với các thuốc đắng hàn, để gây nên sự phản ứng mâu thuẫn.
Bài thuốc Trú xa hoàn bao gồm các vị thuốc như Hoàng liên, Can khương để chữa các bệnh thấp nhiệt kết lâu ngày, người nóng lạnh khó điều hòa sinh ra bệnh vừa xích vừa bạch lỵ cấp, hậu trọng (muốn đi ngoài gấp nhưng lại không đi được) vùng bụng dưới rốn đau quặn.
Bài thuốc “Thánh tế tổng lục” bao gồm các vị thuốc như: Kinh lịch, Trúc lịch, Sinh cát chấp (Dã cát cắt vắt lấy nước), nước gừng để điều trị bệnh mới phát do trúng phong độc, chân tay không co lại được,mất chí, người bệnh không càn khả năng nhận thức, không nói được.
Nguồn: Sieuthithuocviet.edu.vn