Hạ huyết áp: Nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp khắc phục

Huyết áp bình thường từ 90/50 đến 139/89 mmHg. Huyết áp hạ thấp hơn 90/50 mmHg hoặc hạ nhiều hơn 20mmHg một cách bất thường gọi là huyết áp thấp.

Hạ huyết áp: Nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp khắc phục

Thế nào là tụt huyết áp?

Huyết áp được định nghĩa là áp lực của dòng máu chảy trong lòng mạch tác động lên thành mạch máu (giống như áp lực của nước chảy trong lòng ống tác động lên thành ống nước). Trị số huyết áp phụ thuộc vào áp lực bơm máu của tim, vào sức co giãn của thành mạch máu và vào lượng máu trong cơ thể. Trị số huyết áp bình thường dao động từ 90/50 đến 139/89 mmHg và thay đổi thường xuyên tùy theo các trạng thái về thời gian, hoạt động thể lực và cảm xúc.

Huyết áp thấp được định nghĩa là khi số đo huyết áp dưới 90/50 mmHg, hoặc giảm nhiều hơn 20 mmHg so với trị số huyết áp bình thường trước đó kèm theo các triệu chứng do giảm máu đến các cơ quan như chóng mặt, mệt, tay chân tê, lạnh, hồi hộp tim đập nhanh…

Thực ra, huyết áp thấp không phải là một bệnh mà là một trạng thái biến đổi sinh lý do hậu quả của nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra .

Thế nào là tụt huyết áp?

Có thể lấy một vài ví dụ được Tin Y Tế tổng hợp như sau:

• Huyết áp thấp do giảm thể tích máu: do mất máu hay mất nước (chấn thương gây chảy máu, tiêu chảy, ói mửa, thuốc lợi tiểu…), do cơ thể giảm tạo ra máu (suy dinh dưỡng, bệnh của tủy xương…).
• Huyết áp thấp do giảm sức bơm của tim: trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch.
• Huyết áp thấp do giảm sức co của mạch máu: các loại thuốc làm giãn mạch máu, do cường thần kinh đối giao cảm (là hệ thần kinh làm giãn mạch) hay do suy yếu thần kinh giao cảm (là hệ thần kinh gây co mạch)…

Nguyên nhân cụ thể gây tụt huyết áp

Bệnh tụt huyết áp thường có thể là hậu quả của rất nhiều các nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Mất nước: do nôn liên tục, tiêu chảy…
• Mất máu: do vết thương lớn, hiến máu… làm giảm lượng máu trong cơ thể một cách đột ngột gây tụt huyết áp.
• Các bệnh về tim: các vấn đề về van tim, đau tim, suy tim…
• Nhịp tim nhanh: Như chạy, hoạt động quá sức…
• Mang bầu: những người mang thai trong vòng 24 tháng thường hay bị tụt huyết áp.
• Nhiễm trùng nặng: làm cho vi khuẩn đi vào máu dẫn sốc nhiễm khuẩn dẫn lên bị tụt huyết áp, nguy hiểm hơn nó còn dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, rất nguy hiểm đến tính mạng.
• Thiếu dinh dưỡng: Tình trạng thiếu các vitamin B12 và folate có thể gây ra thiếu máu dẫn đến huyết áp giảm.
• Do khó thở.

Triệu chứng của cơn tụt huyết áp

1. Sốt cao đột ngột
2. Chân tay lạnh buốt nhưng toát mồ hôi
3. Mệt mỏi, suy nhược cơ thể
4. Hoa mắt
5. Đau đầu, chóng mặt
6. Thở dốc
7. Tim đập nhanh
8. Buồn vệ sinh liên tục
9. Buồn nôn

Biện pháp xử lý người bị tụt huyết áp

Khi người bị tụt huyết áp đầu tiên chúng ta nên đưa người bệnh đến một nơi thoáng mát hoặc đặt người bệnh lên giường rồi xử lý bằng cách:

Biện pháp xử lý người bị tụt huyết áp

• Uống cafe, trà gừng, nước sâm: đây là những loại nước có tác dụng nhất định khiến cho huyết áp tăng lên.
• Sôcôla cũng có thể được sử dụng như giải pháp hữu hiệu khi bị tụt huyết áp. Dùng 1 lượng nhỏ sôcôla ngay khi có dấu hiệu tụt huyết áp có thể giúp bạn thoát khỏi tình trạng này.
• Dùng phương pháp xoa bóp bấm huyệt dân gian như: day huyệt thái dương, huyệt phong trì, vuốt trán.
• Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ tăng huyết áp và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ. Lưu ý không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định.

Phòng tránh bệnh tụt huyết áp

• Nên ăn nhiều hoa quả, bổ sung vitamin và chất xơ.
• Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho cơ thể.
• Tập luyện thể dục thể thao điều độ, mỗi ngày khoảng 30 phút vào hầu hết các ngày trong tuần.
• Hạn chế lạm dụng rượu bia.
• Đảm bảo chất lượng và thời lượng giấc ngủ, ngủ đủ giấc từ 7-9 tiếng/ngày.
• Uống đủ nước, từ 2-2,5 lít nước mỗi ngày.
• Tránh hoạt động trực tiếp dưới trời quá nắng, hoặc dầm mưa quá lâu.

Theo bác sĩ Anh Tú – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur (sieuthithuocviet.edu.vn)