Bệnh virus Ebola là một trong những bệnh dễ gây chết người nhất từng được biết đến. Vậy bệnh virus Ebola có triệu chứng và dấu hiệu thế nào?
Bệnh virus Ebola nguy hiểm thế nào?
Theo chuyên gia y tế Bùi Huỳnh (giảng viên CĐ Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP.HCM) chia sẻ, bệnh dịch phổ biến ở các nước Tây Phi, bệnh tuy ít ảnh hưởng đến Việt Nam nhưng Bộ Y Tế cũng đã ban hành kế hoạch phòng chống bệnh.
Bệnh nguyên
Bệnh gây ra bởi một loại virus thuộc giống Ebola virus, họ Filoviridae. Nguồn gốc trong tự nhiên của các loài virus Ebola vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng. Cho đến nay chỉ có các bằng chứng cho thấy đây có thể là một loại bệnh của động vật truyền sang người, và loài dơi ăn quả có thể là vật chủ tự nhiên của virus Ebola. Phân bố địa lý của virus Ebola gần như trùng với phạm vi hoạt động của loài dơi này. Nơi lưu trữ virus Ebola trong đường tiêu hóa và lây sang các động vật khác (linh trưởng, linh dương, lợn, chó…) qua ăn uống. Những người đầu tiên bị nhiễm Ebola và lây lan bệnh có thể do đi săn và ăn phải các con vật bị nhiễm
Đường lây truyền
Virút Ebola được lây truyền thông qua các tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch tiết của người hay động vật bị nhiễm bệnh hoặc qua các phơi nhiễm, tai nạn nghề nghiệp ví dụ như bị kim đâm (kim chứa máu hoặc dịch tiết của người bệnh).
Virút Ebola còn có thể lây nhiễm qua sữa mẹ, do đó những người mẹ mắc bệnh Ebola cũng được khuyến cáo không cho con bú và phải cách ly cả mẹ lẫn con.
Đường lây truyền Ebola
Tin y dược tổng hợp cho biết, người ta cũng phân lập được virus Ebola từ tinh dịch của một nam giới (bị nhiễm Ebola trong phòng thí nghiệm) vào ngày thứ 69 kể từ khi phát bệnh. Nói chung, nam giới đã khỏi bệnh rồi vẫn có thể lây nhiễm virus qua tinh dịch trong tới 7 tuần sau khi bình phục.
Vấn đề lây truyền Ebola qua đường không khí đang được bàn cãi. Trước đây, người ta cho rằng virus này không thể lây nhiễm vào không khí như sởi, thủy đậu, lao, đậu mùa, cảm cúm. Và sự phát tán mạnh mẽ ở Châu Phi hiện nay là do thói quen sinh hoạt kém vệ sinh của người dân ở khu vực này. Gần đây, năm 2012, tại Canada, trên thực nghiệm người ta nhận thấy virus Ebola có thể lây qua không khí giữa các loài vật từ lợn sang khỉ mà giữa chúng không hề có sự chung đụng trực tiếp nào.
Chuyên gia y tế Bùi Huỳnh, giảng viên Y Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP.HCM tin rằng sự lây truyền qua đường không khí có thể tham gia làm lan rộng Ebola ở một số vùng của Châu Phi, từ các vùng rừng núi tấn công vào thành thị, nhất là trước tình trạng đột biến “siêu tốc” như người ta thấy hiện nay ở loại virút này. Người ta cho rằng không thể loại trừ virus Ebola lây lan thông qua các phần tử rất nhỏ lơ lửng trong không khí. Virus Ebola sống nhiều ngày ngoài các vật chủ mắc bệnh và có thể “lướt theo” các giọt nhỏ li ti trong không khí lây sang các nạn nhân có tiềm năng. Cũng không thể loại trừ khả năng lây nhiễm trong một môi trường đóng kín chẳng hạn như trong cabin của máy bay.
Virus Ebola
Người ta cũng chưa có căn cứ để phản bác lại các quan niệm hiện tại là virus Ebola không lây truyền qua nước uống hay thực phẩm nhiễm bẩn, cũng như không lây truyền từ người lành mang mầm bệnh mà chỉ có thể lây nhiễm trực tiếp từ người bệnh đã có triệu chứng.
Thời gian ủ bệnh là từ 2 – 21 ngày.
Triệu chứng bệnh
Bệnh cảnh lâm sàng thường bắt đầu rất cấp tính trong khoảng thời gian từ 2 – 21 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây bệnh và nhiễm phải virus, thường nhất là sau khoảng 8 – 10 ngày. Các triệu chứng bao gồm: sốt cao nhanh chóng, nhức đầu, đau cơ khớp, đau đầu, mệt ghê gớm, tiêu chảy, đau bụng, chán ăn, khó nuốt.
Sau sốt là nôn, suy thận, viêm gan và xuất huyết ngoài da cũng như ở các nội tạng (đường tiêu hóa, mũi, âm đạo và nướu răng).
Danh xưng “sốt xuất huyết Ebola” từng được dùng để chỉ bệnh này – một hội chứng nặng đa phủ tạng, đi kèm với chảy máu. Tuy nhiên, các triệu chứng chảy máu là không thường xuyên (chỉ chiếm tỉ lệ 10%) và tự nó ít khi gây chết người. Chết thường do hội chứng suy giảm chức năng đa phủ tạng. Tỷ lệ tử vong rất cao, từ 50 đến 90%.
Nguồn: sieuthithuocviet.edu.vn – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP.HCM
