Buscopan là thuốc chống co thắt cơ trơn, thường sử dụng điều trị các tình trang co thắt cơ trơn như co thắt dạ dày-ruột, co thắt đường mật, co thắt đường niệu-sinh dục, co thắt do táo bón hay tiêu chảy.
- Pokemine 50mg: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ
- Tothema: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ
- Warfarin: Thuốc chống đông máu và những lưu ý khi sử dụng
Thông tin về thuốc Buscopan
1. Buscopan là thuốc gì?
Dược sĩ Cao đẳng Dược Hà Nội là thông tin thuốc Buscopan là có chứa hoạt chất Hyoscine butylbromide. Đây là chất có tác dụng làm giãn cơ trơn trên đường tiêu hóa, đường mật và đường sinh dục, tiết niệu bằng cách làm giảm tiết dịch, giảm nhu động dạ dày, ruột và làm giãn đồng tử. Thuốc được sử dụng để trị co thắt dạ dày – ruột trong hội chứng kích thích ruột, loét dạ dày – tá tràng; trị co thắt và nghẹt đường mật trong viêm túi mật, viêm đường dẫn mật, viêm tụy; trị co thắt đường niệu – sinh dục trong đau bụng kinh, viêm bể thận, viêm bàng quang, sỏi thận.
Hyoscin-N-butylbromid hay còn gọi là Butylscopolamin bromid là dẫn xuất benladon bán tổng hợp, như một hợp chất amonium bậc bốn. Vì vậy thuốc không qua được hàng rào máu – não và không phân bố vào hệ thần kinh trung ương nên không xuất hiện tác dụng phụ kháng cholinergic trên hệ thần kinh trung ương. Hyoscin có tác dụng kháng cholinergic ngoại biên bằng cách ức chế các hạch trong thành nội tạng và tác dụng đối kháng với thụ thể muscarinic.
Hyoscin-N-butylbromid có tác dụng kháng cholinergic trung tâm thông qua cơ chế là ức chế cả vận chuyển qua hạch và ức chế thụ thể muscarinic ở các tế bào cơ trơn. Từ đó, thuốc làm giảm trương lực của cơ trơn trên đường tiêu hóa và tiết niệu, giảm trương lực bàng quang và niệu quản, làm giãn nhẹ ống dẫn mật và túi mật, ức chế tiết mồ hôi, nước bọt và dịch tiết phế quản, ở liều cao nó cũng ức chế tiết acid dạ dày, làm giảm điều tiết của mắt, giãn đồng tử, làm tăng nhịp tim
Hyoscin-N-butylbromid hấp thu không hoàn toàn qua đường uống. Sau khi uống 2 giờ thuốc đạt nồng độ cực đại trong máu. Do ái lực cao với các thụ thể muscarinic và nicotinic, Hyoscine-N- butylbromide được phân bố chủ yếu vào tế bào cơ ở bụng, vùng chậu và trong nội hạch của các cơ quan trong ổ bụng. Hyoscine-N- butylbromide gắn kết với protein trong huyết tương khoảng 4,4%. Thời gian bán thải của giai đoạn thải trừ cuối khoảng 5 giờ. Thuốc thải trừ qua thận khoảng 60% ở dạng không biến đổi khoảng 50% và thải trừ qua phân khoảng 40%.
2. Dạng thuốc và hàm lượng của Buscopan?
Buscopan là thuốc brand name, chứa dược chất là Hyoscin-N-butylbromid được sản xuất dưới dạng thuốc dạng viên nén bao đường hoặc dung dịch tiêm xuất xứ từ Pháp.
Viên nén bao đường 10mg, 20mg
Dung dich tiêm ống 20mg/1ml.
Biệt dược Generic: Hyoscine (butylbromide/hydrobromide), Butylscopolamine, Ariel Tdds, Busmocalm, Buston Injection, Dorolex, Hyoscin Butyl, Hyoscine Butylbromide Injection BP 20mg, Mezaoscin, PymeHyospan, Scorimid Injection, Vincopane 20mg/1ml, Busconic, Atithios Inj, BFS-Hyoscin, BFS-Hyoscin 40mg/2ml, Bistin, Brocizin 20, Buscodona, Buscomine Injection, Busmin.
3. Thuốc Buscopan được dùng cho những trường hợp nào?
Điều trị các trường hợp đau cấp tính do co thắt nội tạng như cơn đau bụng, cơn đau quặn thận, cơn đau đường mật.
Điều trị các cơn đau do co thắt cơ trơn ở dạ dày – ruột trong hội chứng kích thích ruột, loét dạ dày – tá tràng.
Điều trị co thắt và nghẹt đường mật trong viêm túi mật, viêm đường dẫn mật, viêm tụy.
Điều trị co thắt đường tiếu niệu, đường sinh dục trong đau bụng kinh, viêm bể thận, viêm bàng quang, sỏi thận.
Chống co thắt cơ trơn, giảm đau trong các quá trình chẩn đoán bằng chụp chiếu X-quang thận – niệu quản để chẩn đoán phân biệt tắc nghẽn cơ học với co thắt cơ năng.
Thuốc còn được dùng để chống co thắt cơ trơn cản trở cho thủ thuật trong nội soi dạ dày – tá tràng.
4. Cách dùng – Liều lượng của Buscopan?
Cách dùng: Thuốc Buscopan có thể được dùng bằng đường uốn, tiêm bắp, tiêm dưới da hoặc hoặc tiêm tĩnh mạch chậm tuỳ dạng thuốc sử dụng. Nếu thuốc cần pha loãng thuốc, dùng dung dịch dextrose 5% hoặc natri clorid 0,9%.
Liều dùng:
Dùng giảm cơn đau do co thắt cơ trơn ở đường tiêu hóa và đường tiết niệu – sinh dục:
- Người lớn: Uống liều 20 mg/lần x 4 lần/ngày.
- Trẻ em 6 – 12 tuổi: Uống liều 10 mg/lần x 3 lần/ngày.
Hội chứng ruột kích thích:
- Người lớn: Uống liều khởi đầu mỗi lần 10 mg/lần x 3 lần/ngày, có thể tăng lên mỗi lần 20 mg x 4 lần/ngày nếu cần.
Chống co thắt trong các cơn đau quặn thận, đau đường mật cấp tính và trong các quá trình chấn đoán:
- Người lớn: Tiêm tĩnh mạch chậm hoặc tiêm bắp với liều 20 mg/lần, có thể nhắc lại sau 30 phút nếu cần, liều tối đa 100 mg/ngày.
Trẻ em thường dùng trong nội soi:
- Trẻ em 2 – 6 tuổi: Tiêm liều 5 mg/lần, nhắc lại sau 30 phút nếu cần. Liều tối đa 15 mg/ngày.
- Trẻ em 6 – 12 tuổi: Tiêm liều 5- 10 mg/lần, nhắc lại sau 30 phút nếu cần. Liều tối đa 30 mg/ngày.
- Trẻ em 12 – 18 tuổi: Tiêm liều 20 mg/lần, nhắc lại sau 30 phút nếu cần. Liều tối đa 80 mg/ngày.
Giảm co thắt trong điều trị cơn đau bụng:
- Người lớn: Truyền dưới da liên tục với liều từ 20 – 60 mg trong 24 giờ. Hoặc tiêm dưới da một liều 20 mg sau 30 phút nếu bài tiết dịch ở đường hô hấp quá nhiều.
Tóm lại, tuỳ thuộc vào tình trạng mức độ của bệnh, người bệnh cần tuân thủ theo liều dùng chỉ định và liệu trình điều trị của bác sĩ để đảm bảo đạt tác dụng điều trị tốt nhất.
5. Xử lý nếu quên liều thuốc Buscopan?
Nếu người bệnh quên một liều Buscopan nên uống ngay khi nhớ ra trong ngày đó. Không dùng liều gấp đôi. Nếu gần đến giờ uống của liều tiếp theo, chỉ cần uống liều tiếp theo vào đúng thời điểm như trong kế hoạch điều trị.
Buscopan tác dụng làm giãn cơ trơn
6. Xử lý khi dùng quá liều thuốc Buscopan?
Khi người bệnh dùng quá liều Buscopan có biểu hiệu lâm sàng nghiêm trọng như có thể gặp các tác dụng của kháng cholinergic ở mức độ nhẹ như đỏ da, khô da, khô miệng, khô mắt, giãn đồng tử, nhịp tim nhanh, thay đổi trạng thái tâm thần, nóng sốt và bí tiểu. Tác dụng ngộ độc kháng cholinergic mức độ trung bình như bệnh nhân kích động mê sảng, bí tiểu, tăng huyết áp, tăng thân nhiệt. Tác dụng ngộ độc kháng cholinergic mức độ nặng như rối loạn tri giác, co giật, hôn mê, có suy tuần hoàn, tụt huyết áp, bất thường dẫn truyền tim tiêu cơ vân.
Xử lý khi quá liều: Nếu người bệnh có bất kỳ triệu chứng bất thường nào do dùng quá liều, cần phải ngừng thuốc và đưa đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị triệu chứng. Loại thuốc ra khỏi đường tiêu hóa bằng biện pháp thích hợp nếu dùng bằng đường uống. Đồng thời điều trị các biến chứng tim mạch, liệt hô hấp hoặc bí tiểu theo phát đồ chống ngộ độc của bệnh viện. Nếu cần, có thể dùng các thuốc tác dụng giống thần kinh đối giao cảm.
7. Những lưu ý thận trọng khi sử dụng thuốc Buscopan?
Dược sĩ Liên thông Cao đẳng Dược TPHCM cho biết thuốc Buscopan không được dùng cho những trương hợp sau:
- Người có tiền sử mẫn cảm với Hyoscine butylbromide hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.
- Người có bệnh nhược cơ nặng.
- Người có chứng to đại tràng.
- Người có bệnh di truyền hiếm gặp không dung nạp với bất kỳ tá dược nào của thuốc.
Thận trọng khi sử dụng thuốc Buscopan cho những trương hợp sau:
Trong các trường hợp đau do co thắt nặng, đau bụng không rõ nguyên nhân kéo dài hoặc tiến triển xấu, hoặc xuất hiện cùng với các triệu chứng như buồn nôn, nôn, sốt, ngất, đau bụng khi khám, thay đổi đại tiện hoặc có máu trong phân, hạ huyết áp, ngất. Cần dùng các biện pháp chẩn đoán phân biệt thích hợp để xác định nguyên nhân của các triệu chứng.
Thận trọng khi sử dụng Buscopan cho những người bệnh có khả năng bị glaucoma góc hẹp cũng như những bệnh nhân dễ bị tắc nghẽn đường ruột hoặc đường niệu và những bệnh nhân có nhịp tim nhanh và không đều. Vì Buscopan nguy cơ tác dụng biến chứng của thuốc kháng cholinergic,
Thận trọng không nên dùng thuốc cho những người bị bệnh di truyền hiếm gặp không dung nạp fructose. Vì trong chế phẩm viên Buscopan có thành phần sucrose.
Lưu ý thời kỳ mang thai, chưa có dữ liệu lâm sàng sử dụng Hyoscine butylbromide trên phụ nữ có thai. Khuyến cao không dùng Buscopan trong thời kỳ mang thai.
Lưu ý thời kỳ cho con bú, chưa có dữ liệu lâm sàng sử dụng Hyoscine butylbromide có bài tiết qua sữa mẹ trên phụ nữ cho con bú. Khuyến cao không dùng Buscopan trong thời kỳ cho con bú.
Thận trọng khi sử dụng Buscopan cho người đang lái xe và vận hành máy móc.
8. Thuốc Buscopan gây ra các tác dụng phụ nào?
Tác dụng phụ thường là do đặc tính kháng cholinergic của Buscopan như khô miệng, loạn tiết mồ hôi, bí tiểu, mày đay, phát ban, ban đỏ, ngứa, nhịp tim nhanh, sốc phản vệ, phản ứng phản vệ, khó thở.
Trong quá trình sử dụng thuốc Buscopan, người bệnh có bất kỳ biểu hiện bất thường nào nghi ngờ rằng do sử dụng thuốc Buscopan, thì cần tham khảo ý kiến của chuyển gia y tế tư vấn để xử trí kịp thời.
Buscopan là thuốc có chứa hoạt chất Hyoscine butylbromide
9. Buscopan tương tác với các thuốc và thực phẩm nào?
Các thuốc chống trầm cảm ba và bốn vòng, kháng histamin, chống loạn thần, quinidine, amantadine, disopyramide và các thuốc kháng cholinergic khác (như tiotropium, ipratropium, các hợp chất giống atropine): Các thuốc này khi dùng chung với Buscopan có thể gây tăng tác dụng kháng cholinergic của các thuốc này.
Các thuốc đối kháng dopamin như Metoclopramide: Khi kết hợp chug với Buscopan có thể gây giảm tác dụng của cả hai thuốc trên đường tiêu hóa.
Thuốc kích thích beta giao cảm: Buscopan làm tăng tác dụng gây nhịp tim nhanh của thuốc kích thích beta giao cảm khi chúng được dùng chung.
Tóm lại, tương tác thuốc với thuốc hay thực phẩm hay rượu có thể làm thay đổi tác dụng điều trị của thuốc hoặc làm tăng tác dụng phụ nghiêm trọng hơn. Người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc hoặc thông báo cho bác sĩ kê đơn biết các loại thuốc đang dùng điều trị có nguy cơ xảy ra tương tác thuốc để giúp bác sĩ kê đơn hợp lý để đạt hiệu quả tối ưu trong điều trị.
10. Bảo quản Buscopan như thế nào?
Buscopan được bảo quản thuốc theo hướng dẫn khuyến cáo của nhà sản xuất. Nhiệt độ bảo quản dưới 30°C, tránh ánh sáng mặt trời để đảm bảo giữ chất lượng thuốc.
DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM
Tài liệu tham khảo:
- Drugcom: https://www.drugs.com/uk/buscopan-tablets-10mg-leaflet.html
- com: https://www.mims.com/vietnam/drug/search?q=Buscopan%20%20
